Onco@home: thuishospitalisatie van Belgische patiënten met kanker lijkt te duur

juli 2024 Actueel Diede Smeets

De toenemende kankerincidentie en daaraan verbonden stijgende zorgkosten drukken steeds zwaarder op de zorg. Door patiënten met kanker zo veel mogelijk thuis te behandelen (‘home hospitalization’, HH), zou de zorg potentieel ontlast kunnen worden. In West-Vlaanderen is in 2016 het Onco@home-project van start gegaan. Daarbij is een deel van de kankerzorg verschoven van het ziekenhuis naar de thuisomgeving van de patiënt. Het project werd in eerste instantie met steun van Kom op tegen Kanker geïmplementeerd door het AZ Groeninge in Kortrijk, waarna ook de Sint-Jozefskliniek Izegem, het O.L.V van Lourdes Ziekenhuis Waregem en AZ Zeno volgden. Maar leidt thuishospitalisatie daadwerkelijk tot lagere zorgkosten? Daar hebben onderzoekers van de Universiteit Hasselt en een aantal van de deelnemende ziekenhuizen kortgeleden een artikel over gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Archives of Public Health.

Onco@home

Het doel van het recent gepubliceerde onderzoek was om te bepalen of het haalbaar is om thuishospitalisatie in te zetten binnen de Belgische kankerzorg. Op basis van hun bevindingen hoopten de onderzoekers een draaiboek op te kunnen stellen, waarmee het Onco@home project voor andere Belgische ziekenhuizen toegankelijk kan worden gemaakt. Daarnaast wilden de onderzoekers hun resultaten gebruiken om de Belgische overheid te adviseren over de juridische en financiële consequenties van thuishospitalisatie, en hoopten ze eventuele barrières en aanvullende kansen te identificeren. In hier beschreven artikel worden alleen de resultaten omtrent de financiële impact van thuishospitalisatie besproken.

Tijdens het pilotonderzoek (2016-2022) werden twee verschillende modellen van thuishospitalisatie gebruikt:

  1. HH1: bloedafname en monitoring voorafgaand aan intraveneuze therapieën werd door een verpleegkundige bij de patiënt thuis gedaan op de dag voordat de patiënt in het dagziekenhuis behandeld werd.
  2. HH2: toediening van twee subcutane behandelingen (azacitidine en bortezomib) voor myelodysplastisch syndroom en multipel myeloom gebeurde thuis in plaats van in het ziekenhuis.

Financieel voordeel?

Uit eerdere onderzoeken zijn tegenstrijdige conclusies getrokken over het financiële voordeel van thuishospitalisatie bij patiënten met kanker. De financiële impact van het Onco@home-project, is nu ook onderzocht. Daarbij werden de kosten van de thuishospitalisatie (HH1 of HH2) binnen het project vergeleken met de kosten van standaardzorg én werd onderzocht of de huidige vergoeding van de Belgische ziekenfondsen toereikend is voor de verlening van thuishospitalisatie.  

Resultaten

Uit de analyse bleek dat beide modellen van thuishospitalisatie die binnen het Onco@home-project zijn gebruikt, duurder zijn dan de standaardzorg. Bij HH1 waren de kosten €50,40 hoger, terwijl er bij HH2 €9,50 extra kosten per patiënt gemaakt werden ten opzichte van de standaardzorg. De besparing die het thuis afnemen van bloed veroorzaakt (-€23,90) in HH1, wordt namelijk ruimschoots gecompenseerd door de extra kosten van de thuis geleverde zorg (+€74,30). Bij HH2 wordt het kostenverschil met name veroorzaakt door de extra kosten die thuistoediening van azacitidine met zich meebrengt. De vergoeding van de Belgische ziekenfondsen bleek daarbij niet toereikend om deze hogere kosten op te vangen. 

Conclusie

De kosten voor de thuishospitalisatie die binnen het Onco@home-project in West-Vlaanderen wordt aangeboden aan patiënten met kanker blijkt duurder dan de standaardzorg. Deze hogere kosten kunnen mogelijk een belemmering vormen voor de implementatie van thuishospitalisatie in de Belgische kankerzorg.

Bronnen

Draaiboek Onco@home. Kom op tegen Kanker. Te raadplegen via: https://www.komoptegenkanker.be/draaiboek-thuishospitalisatie

Misplon S, Marneffe W, Missiaen J, et al. Onco@home: comparing the costs and reimbursement of cancer treatment at home with the standard of care. Arch Public Health 2024;82:95.