Patiënten die vanwege kanker geopereerd moeten worden, kunnen hier serieuze complicaties aan overhouden. Zo kunnen jarenlange pijn- en vermoeidheidsklachten ontstaan die een langdurige negatieve impact hebben op de kwaliteit van leven van de patiënt. Ook kunnen mentale problemen ontstaan, zoals depressieve klachten en angsten. In een recent gepubliceerde Portugese studie is onderzoek gedaan naar het gebruik van ‘exergames’ (kort voor ‘exercise games’, ofwel sportspellen) voor de rehabilitatie van patiënten met kanker die een buikoperatie hebben ondergaan.
Elke operatie kan tot complicaties leiden en daarmee de morbiditeit, mortaliteit, duur en kosten van de zorg verhogen. De aard van de complicaties van operaties kan sterk uiteenlopen. Sommige patiënten houden fysieke symptomen over aan operaties, zoals pijn of vermoeidheid, terwijl andere patiënten vooral mentale consequenties. Eerdere onderzoeken richtten zich vooral op het verbeteren van de operaties zelf, maar hoe perioperatieve zorg deze complicaties kan verminderen is minder duidelijk. In deze pilotstudie werd onderzocht of digitale sportspellen patiënten die geopereerd zijn aan hun buik voor kanker kunnen helpen bij het verminderen van pijn-, vermoeidheids-, depressie- en angstklachten.
In deze gerandomiseerde gecontroleerde studie (‘randomized controlled trial’, RCT) werden patiënten op willekeurig toegewezen aan de interventie- of controlegroep. De deelnemende patiënten hadden allen een serieuze chirurgische ingreep aan hun buik ondergaan als onderdeel van hun kankerbehandeling.
In de interventiegroep kregen de patiënten toegang tot een televisie met een Nintendo Wii-spelconsole, waarbij onder begeleiding van een rehabilitatieprofessional dagelijks spelsessies plaatsvonden. De eerste sessie vond plaats op de 2e dag na de operatie en duurde 15 minuten. In de loop van een week werd de sessieduur opgebouwd tot 30 minuten. De patiënten in de controlegroep ontvingen de standaardzorg. De onderzoekers bekeken de invloed van het sportspelprogramma op de pijn, angsten, depressie en vermoeidheid van patiënten.
In totaal werden 128 patiënten gerekruteerd voor deelname aan de studie. 58 patiënten konden niet meedoen omdat ze klinische complicaties kregen na de operatie of omdat de zorgverleners ze ongeschikt achtte voor deelname. Uiteindelijk werden 35 patiënten toegewezen aan beide studiegroepen. Een week na de operatie hadden de patiënten die deelnamen aan de sportspelsessies minder pijn dan de patiënten in de controlegroep. Er was geen verschil in de mate van angst en depressie tussen de twee groepen. Wel werd op dag 7 een verschil gezien in vermoeidheid, maar omdat de mate van vermoeidheid vóór de operatie niet gelijk was tussen de twee groepen, is niet te zeggen of dit door de sportspelinterventie kwam.
Uit dit RCT-onderzoek is gebleken dat een sportspelinterventie met een Nintendo Wii-spelcomputer de mate van pijn kan verminderen bij patiënten die vanwege kanker een buikoperatie hebben ondergaan. Of deze effecten langdurig zijn moet onderzocht worden in een grootschaliger onderzoek waarin patiënten gedurende een langere periode opgevolgd worden.
Referentie