Door de vooruitgang in biotechnologieën heeft het veld van kankerbehandelingen een opmerkelijke revolutie doorgemaakt, met CAR-T-celtherapie als een opmerkelijke doorbraak. Dit baanbrekende proces, waarbij de genetische code van witte bloedcellen wordt aangepast om kanker aan te vallen, heeft levens gered en hoop geboden aan patiënten met hematologische kankers. In België heeft het in Mechelen gevestigde biotechbedrijf Galapagos deze innovatie omarmd.
CAR-T-celtherapie, een afkorting voor Chimere Antigeen Receptor T-celtherapie, vertegenwoordigt een geheel nieuwe benadering van kankerbehandeling. Witte bloedcellen, ook bekend als T-cellen, worden uit het lichaam van de patiënt gehaald en genetisch aangepast in het laboratorium. Deze genetisch gemodificeerde T-cellen worden vervolgens teruggeplaatst in het lichaam van de patiënt. Deze aangepaste cellen kunnen nu kankercellen herkennen en aanvallen, waardoor de therapie uiterst precies en gericht is, met minimale schade aan gezonde cellen.
CAR-T-celtherapie in België
In België heeft het UZ Gent CAR-T-celtherapie met succes toegepast bij bijna 100 patiënten die leden aan lymfoom en acute leukemie. Volgens professor Tessa Kerre van het UZ Gent heeft deze therapie het leven van veel patiënten gered, die anders geen andere behandelingsopties meer hadden. De behandeling wordt gebruikt als tweede- en derdelijnstherapie bij patiënten die al traditionele behandelingen hebben ondergaan. In Vlaanderen kan een CAR-T-behandeling enkel in UZ Gent of UZ Leuven gebeuren. Kinderen kunnen enkel terecht in UZ Gent. In Wallonië wordt CAR-T celtherapie aangeboden in Luik. In Brussel is het Jules Bordet instituut de aangewezen plaats, waar eerder dit jaar de nieuwe speciale afdeling voor celtherapie is geopend, UTCH.
Terugbetaling
Hoewel CAR-T-celtherapie veelbelovend is, zijn er nog uitdagingen te overwinnen. Deze therapie blijkt voornamelijk effectief te zijn bij hematologische kankers, terwijl het minder succesvol is bij vaste tumoren. Bovendien zijn de kosten van CAR-T-celtherapie hoog, met prijzen variërend van 200.000 tot 320.000 euro per infuus. Dit maakt het voor veel patiënten financieel onbereikbaar. CAR-T-celtherapie wordt in België terugbetaald voor mantelcellymfoom, het diffuus grootcellig B-cel lymfoom en primair mediastinaal B-cel lymfoom en dit onder bepaalde voorwaarden.
Om deze uitdagingen aan te gaan, zijn er innovaties in de productiemethoden. Galapagos werkt aan de ontwikkeling van therapieproductie in ziekenhuizen zelf, waardoor wachttijden worden verminderd en behandelingen sneller kunnen beginnen. Bovendien zijn onderzoekers bezig met het verkennen van off-the-shelf-therapieën die op basis van genetisch gewijzigde T-cellen van gezonde donoren worden gemaakt, waardoor de therapie beschikbaar wordt voor een bredere patiëntenpopulatie.
Leiden
Intussen vinden er ook boeiende ontwikkelingen plaats over de grens. Farmaceut Bristol Myers Squibb bouwt momenteel een nieuwe productiefaciliteit voor CAR-T-celtherapie in Leiden, Nederland. Deze faciliteit zal geavanceerde technologie en productieapparatuur bevatten om celtherapie te ontwikkelen voor patiënten. Deze stap betekent niet alleen een grotere toegankelijkheid tot deze behandeling voor meer patiënten, maar het zal ook de weg effenen voor verdere onderzoek en ontwikkeling op dit veelbelovende gebied. Bristol Myers Squibb stelt nadrukkelijk in Leiden ook voor Belgische patiënten CAR-T therapieën te willen maken.
Bronnen
Naar boven
