Als (oncologie)verpleegkundige word je geregeld geconfronteerd met de dood. Hoewel iedereen vroeg of laat met sterven te maken krijgt, kan de attitude jegens overlijdens sterk verschillen op basis van de sociale, culture of economische achtergrond. Medische zorg is vrijwel altijd gericht op het verlengen van het leven, maar soms is dit niet meer mogelijk of zelfs ongewenst. Medisch begeleid sterven treft niet alleen de patiënt en zijn naasten, maar heeft ook impact op de zorgverleners die bij dit proces betrokken zijn. In een nieuwe studie is onderzoek gedaan naar de ervaringen van verpleegkundigen bij medisch begeleid sterven. De resultaten zijn onlangs gepubliceerd in de Journal of Clinical Nursing.
Medisch begeleid sterven is een complex onderwerp, zowel vanwege de emotionele lading die het met zich meebrengt als door de morele vraagstukken die aan de kwestie hangen. Onder leiding van verpleegkundige Heather Bustin (University of Canterbury, Christchurch, Nieuw-Zeeland) werd een onderzoek uitgevoerd naar hoe verpleegkundigen hun werk met betrekking tot medisch begeleid sterven ervaren.
Het onderzoek bestond uit een systematische literatuurreview volgens de PRISMA-richtlijn, waarbij meerdere elektronische databanken doorzocht werden voor kwalitatieve studies uit Nieuw-Zeeland, Australië of Canada. In totaal werden 7 studies gevonden en toegevoegd aan de analyse, waarna centrale thema’s en subthema’s werden bepaald om basis van de resultaten.
Uit de analyse kwamen 12 subthema’s naar voren, die konden worden ingedeeld in 4 centrale, overkoepelende thema’s. Over het algemeen concludeerden de onderzoekers dat verpleegkundigen het complex vinden om een keuze te maken over het wel of niet deelnemen aan medisch begeleid sterven. Deze keuze werd vaak beïnvloed door morele, filosofische en sociale standpunten en omstandigheden.
Het eerste overkoepelende thema wat werd geïdentificeerd in de analyse was de ontmoediging die verpleegkundigen op professioneel vlak ervaarden. Daarbij werden de volgende subthema’s opgemerkt:
Naast ontmoedigende factoren op professioneel vlak, zijn er ook punten die voor bijdrage aan medisch begeleid sterven spreken. Binnen dit thema kwamen de volgende subthema’s aan het licht:
Medisch begeleid sterven heeft niet alleen op professioneel vlak een invloed, ook het persoonlijke leven van een verpleegkundige kan een positieve of negatieve invloed hebben op hun standpunt jegens dit onderwerp. Binnen het thema ontmoediging op persoonlijk vlak werden de volgende thema’s geïdentificeerd:
Het laatste thema betrof aanmoedigende factoren die verpleegkundigen op persoonlijk vlak ervaarden, waarbij de volgende subthema’s werden gezien:
Uit deze systematische literatuurreview is gebleken dat verpleegkundigen het onderwerp medisch begeleid sterven complex vinden, en dat sociale, culturele, morele en filosofische factoren hun standpunt kunnen beïnvloeden. Verpleegkundigen zouden graag meer aandacht zien voor medisch begeleid sterven tijdens hun opleiding, zodat ze beter geïnformeerd zijn en meer zelfvertrouwen hebben tijdens gesprekken over het onderwerp.
Palliatieve zorg Vlaanderen heeft in 2013 een brochure over medisch begeleid sterven uitgebracht. Deze is hier te vinden.
Bent u als oncologieverpleegkundige uitgesproken voor- of tegenstander van medisch begeleid sterven, en zou u uw standpunt graag toe willen lichten in CancerCare? Stuur dan een mail naar redactie@cancercare.be.
Bron
Naar boven
