De incidentie van niercelcarcinoom neem toe, en bij een derde van de diagnoses wordt een gevorderd stadium van dit type kanker vastgesteld. Ongeveer de helft van de patiënten waarbij niercelcarcinoom in een vroeg stadium wordt vastgesteld zal uitzaaiingen ontwikkelen.1-3 Patiënten met gevorderd niercelcarcinoom ondergaan zware behandelingen, onder andere met immuuntherapie, en hebben behoefte aan psychologische en emotionele zorg.4-8 Oncologieverpleegkundigen die deze ondersteuning willen bieden, hebben baat bij een specialistische nascholing. Onlangs is in een artikel verschenen over het RCC4Nurses-project, waarin een nascholingsprogramma wordt ontwikkeld voor Europese verpleegkundigen die werken met patiënten met gevorderd niercelcarcinoom.9
Om de kennis van verpleegkundigen over gevorderd niercelcarcinoom te verhogen, is het RCC4Nurses-project gelanceerd. Dit project omvat 3 fases en heeft als doel om een ‘evidence-based’, gratis online trainingsprogramma over gevorderd niercelcarcinoom te ontwikkelen voor Europese verpleegkundigen. Hoewel het project nog loopt, zijn de bevindingen uit fase I van het project recentelijk gepubliceerd. Deze eerste fase van het RCC4Nurses-project werd afgetrapt met een literatuurreview, die werd opgevolgd door een Delphi-studie. In een Delphi-studie worden verschillende experts gevraagd om hun mening te geven over een bepaald onderwerp, waarna een consensus moet worden bereikt.
De literatuurreview werd gebruikt om onderzoek te doen naar bestaande trainingsprogramma’s over gevorderd niercelcarcinoom. Alleen artikelen over nascholingsprogramma’s over nierkanker en gericht op zorgprofessionals werden meegenomen. Hoewel het RCC4Nurses-project gericht is op verpleegkundigen, werd het literatuuronderzoek breder getrokken. Zo voorkwamen de onderzoekers dat ze artikelen gericht op multidisciplinaire zorgprofessionals over het hoofd zagen. Ook artikelen over de ontwikkeling, het gebruik en de implementatie van relevante nascholingsprogramma’s werden meegenomen in de literatuurreview.
De Delphi-studie bestond uit drie rondes en werd uitgevoerd met behulp van internationale experts, waaronder patiënten met gevorderde niercelcarcinoom, familieleden en mantelzorgers, zorgprofessionals, onderzoekers en belangenbehartigers. Deze experts kregen een online vragenlijst voorgelegd, waarin onder andere gevraagd werd naar hoe belangrijk ze bepaalde onderwerpen over gevorderd niercelcarcinoom vonden. Ook werd de experts gevraagd naar hun mening over verschillende leermethoden, en kregen ze de mogelijkheid om aanvullende onderwerpen of leermethoden aan te dragen.
De vragenlijst werd vertaald naar verschillende Europese talen, met de intentie om een diverse groep experts mee te laten doen aan het onderzoek. In ronde 2 en 3 kregen de deelnemers inzicht in de resultaten van de ronde ervoor, zodat ze op basis daarvan hun mening konden bijstellen. In ronde 2 werden ook een aantal nieuwe onderwerpen toegevoegd aan de vragenlijst. In ronde 3 werd gevraagd naar de mening over onderwerpen en leermethoden waar nog geen consensus over was bereikt in de eerste rondes.
Tijdens hun literatuurreview ontdekten de onderzoekers 1.960 artikelen, maar slechts 2 daarvan voldeden aan de vooraf gestelde inclusievoorwaarden.10,11 Daarnaast wisten de onderzoekers 28 nascholingsprogramma’s te identificeren uit andere bronnen, waarvan er 6 informatie bevatten over nierkanker. In totaal werden dus 8 nascholingsprogramma’s gevonden en geanalyseerd. Deze materialen werden gebruikt ter voorbereiding van de Delphi-studie.
In totaal deden 47 experts mee aan ronde 1 van de Delphi-studie, 20 aan ronde 2 en 33 aan ronde 3. Ongeveer de helft van de deelnemers waren patiënten met gevorderd niercelcarcinoom en ongeveer een derde waren zorgprofessionals. Alleen over de leermethode ‘reflectieve praktijk’ werd geen consensus bereikt na de drie rondes. Daarom werd deze leermethode geschrapt uit het project.
Op basis van de literatuurstudie en Delphi-studie kwamen de onderzoekers tot de volgende inhoud van het toekomstige trainingsprogramma over gevorderd niercelcarcinoom:
Een Europees nascholingsprogramma voor verpleegkundigen over gevorderd niercelcarcinoom kan de zorg voor patiënten met deze vorm van kanker mogelijk verbeteren. In fase I van het RCC4Nurses-project is onderzocht welke onderwerpen onderdeel moeten worden van deze training. Op basis hiervan zal verder gewerkt worden aan het ontwikkelen van het trainingsprogramma.
Referenties
Naar boven
