Zowel recent gediagnosticeerde kankerpatiënten als personen die al een lange tijd genezen zijn van hun kanker, kunnen kanker-gerelateerde pijnen ervaren. Hoewel er steeds meer aandacht komt voor het management van deze pijnen, blijft pijn een veelvoudig gerapporteerd symptoom bij kanker. Slecht of niet behandelde pijn heeft een negatief effect op de fysieke, psychologische en sociale gezondheid en verslechtert de kwaliteit van leven van patiënten met kanker. In uiterste gevallen kan ernstige pijn er zelfs toe leiden dat patiënten stoppen met hun behandeling of willen sterven. In een nieuwe Chinese studie, geleid door verpleegkundige Junfeng Zhang, is onderzocht hoe zelfmanagement ingezet kan worden bij kankerpatiënten met pijn. De resultaten zijn gepubliceerd in het wetenschappelijk tijdschrift Journal of Clinical Nursing.
Het doel van het onderzoek was om te bepalen welke invloed zelfmanagementstrategieën hebben op diverse aspecten van pijn bij patiënten met kanker. Op basis daarvan zijn ‘evidence-based’ aanbevelingen opgesteld met betrekking de vorm en inhoud van zelfmanagementstrategieën voor kankerpatiënten met pijn.
De onderzoekers wilden dit doel bereiken door zes elektronische databanken te doorzoeken naar gerandomiseerde studies over zelfmanagementinterventies voor pijn bij kankerpatiënten. Uit hun zoektocht kwamen zes relevante studies naar voren, waaraan in totaal 748 patiënten met kanker-gerelateerde pijn meededen. Drie studies vonden plaats in Duitsland, één in Noorwegen, één in Australië en één in Iran. De gegevens uit deze zes studies werden door de onderzoekers verzameld en vervolgens geanalyseerd.
In vier studies werd de zelfmanagementstrategie uitgevoerd door een gespecialiseerde oncologieverpleegkundigen, terwijl dit in de andere twee studies werd gedaan door (studie)verpleegkundigen of onderzoekers. In alle gevallen was er sprake van een telefonische interventie of overleg in persoon.
De meeste interventies waren gericht op het coachen en trainen van patiënten over pijnmanagement. Daarbij kwamen de volgende componenten aan bod:
Coaching en advies van de verpleegkundige was een essentieel onderdeel van de interventie in het merendeel van de studies. Verpleegkundigen hielpen niet alleen bij het opbouwen van pijnmanagement-vaardigheden door de patiënt, maar maakten ook open communicatie tussen patiënt en behandelaar over pijnmanagement mogelijk. Daarnaast droegen zij bij aan de informatievoorziening over niet-medicamenteuze pijnbestrijding en preventie en management van eventuele bijwerkingen van behandelingen.
Zelfmanagement-interventies lijken effectief te kunnen zijn bij het pijnmanagement van patiënten met kanker. De werkelijke impact van dusdanige strategieën op bijvoorbeeld de pijnintensiteit en kwaliteit van leven moet nader onderzocht worden in grote gerandomiseerde studies. Verpleegkundigen spelen een essentiële rol bij het pijnmanagement van patiënten met kanker, zo blijk ook uit deze studie.
Bron
Naar boven
